Pan’s Labyrinth

Pan’s Labyrinth หรือ “เขาวงกตของแพน” เป็นภาพยนตร์แฟนตาซีค่อนข้างแปลกกว่าเรื่องอื่นๆ เนื่องจากภาพยนตร์แฟนตาซีส่วนใหญ่มักจบแบบมีความสุขเป็นส่วนมาก หากแต่ภาพยนตร์ดังกล่าวมีฉากจบค่อนข้างเลวร้ายหักมุมอย่างร้ายกาจยิ่งกว่า ภาพยนตร์แฟนตาซีทั้งหมด

Pan’s Labyrinth มีชื่อไทยว่า “อัศจรรย์แดนฝัน มหัศจรรย์เขาวงกต” เป็นภาพยนตร์สเปน ฝีมือผู้กำกับกีเลอร์โม เดล โตโร ออกฉายในปี 2006 คว้ารางวัล 3 ออลการ์ ทั้งที่มีงบการสร้างเพียงไม่กี่ล้านแต่กลับได้กำไรหลายเท่ากว่า 80 ล้านดอลลาร์ (ทั้งที่ทุนสร้างมีเพียง 9 ล้านดอลลาร์เท่านั้น) พร้อมกับเสียงวิจารณ์เกือบให้คะแนนเต็ม และ เนื่องจากมีเนื้อหาน่าติดตามเต็มไปด้วยข้อคิดสอนใจและบรรยากาศของเรื่องมืดๆ น่ากลัว 

 เนื้อเรื่องกล่าวถึงเด็กสาวชื่อโอฟิเลียที่อาศัยอยู่ในยุคที่สเปนปกครองด้วย ระบบเผด็จการของฟรานซิสโก ฟรานโก(ปี 1944) ที่ย้ายบ้านกับแม่ที่กำลังตั้งครรภ์ที่ไปอยู่อาศัยนายทหารระดับร้อยเอกชื่อ วีดัลบัญชาการค่ายทหารที่ตั้งภูเขา และที่นั้นเต็มไปด้วยความโหดร้ายของสงครามและลัทธิฟาสซิสต์ครอบงำ ทำให้เด็กหญิงเริ่มเข้าสู่โลกแห่งความจริงและโลกในจินตนการที่เธอสร้างขึ้นมา

อย่างไรก็ตามโลกจินตนาการของโอฟิเลีย ใช่ว่าจะสวยสดงดงามเหมือนโลกจินตกนาการเหมือนคนอื่นๆ เนื่องจากเต็มไปด้วยความรุนแรง ปีศาจพิกลพิการ บรรยากาศน่าหดหู่ มืดหม่นโดนตอนแรกเธอพบกับเขาวงกตของเทพฟอน ซึ่งได้มอบหนังสือนิทานชื่อ Book of Crossroads และกล่าวว่าจริงๆแล้วเธอเป็นเจ้าหญิงในเทพนิยายชื่อ เจ้าหญิงโมแอนนา โอฟีเลียจะต้องปฏิบัติภารกิจตามที่เทพฟอนสั่ง สาประการ จึงจะได้กลับไปครองอาณาจักรของเธอทำให้เธอผจญสัตว์ประหลาดมากมายโดยเฉพาะ อยากเด่นที่สุดคือฉากเผชิญหน้าสัตว์ประหลาดที่มีตาอยู่ที่มือ(และฉากกิน แฟรี่)

สิ่งที่ภาพยนตร์เรื่องนี้สื่อมีมากมาย และหลายประเด็นสามารถวิเคราะห์ได้อย่างซับซ้อนหรืออธิบายได้หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นการที่ตัวเด็กหญิงคนหนึ่งที่อยู่สภาพแวดล้อมที่เลวร้ายก็สามารถ เปลี่ยนทัศนะคติและมุมมองที่เลวร้ายตามไปด้วย การสร้างโลกแห่งจินตการที่หลีกหนีความจริง หากแต่โลกที่ว่าก็มีอิทธิพลจากสิ่งแวดล้อมที่เลวร้ายตามเข้ามาครอบงำไม่ว่า จะเป็นปีศาจที่เปรียบเสมือนลัทธิฟาสซิสต์ สิ่งของต่างๆ และการกระทำของโอฟิเลียมีแต่สัญลักษณ์ เรียกได้ว่าเป็นแฟนตาซีที่สอดแทรกการเมือง, จิตวิทยาเด็ก ได้อย่างแยบยล

และเมื่อถึงฉากตอนจบของเรื่อง ภาพยนตร์ได้ทำร้ายจิตใจคนดูอย่างร้ายกาจ เมื่อให้โอฟิเลียเสียชีวิตจากเงื่อมมือของคนเลวในโลกแห่งความจริง ตรงกันข้ามกับโลกในจินตนาการที่เธออยู่กับแม่และน้องอย่างมีความสุข เป็นการตอบย้ำว่าโลกแห่งความจริงมันโหดร้ายกว่าโลกจินตนาการความฝัน

Pan’s Labyrinth ในภาพยนตร์ได้รับเรต R คือไม่เหมาะสำหรับเด็กเข้าไปดู แม้ว่าภาพในภาพยนตร์จะไม่มีฉากโหดจำพวก ตัดหัว ไส้ทะลัก แต่กระนั้นก็ทำลายจิตใจเด็กพอสมควร จนไม่เชื่อว่านี้คือภาพยนตร์แฟนตาซีเทพนิยาย